Neredeyse hepimiz, günlük yaşamda pek çok şeyle ilgili kaygı duyarız.
Yaygın anksiyete bozukluğu yaşayan kişiler ise herkesin biraz kaygılandığı
çeşitli günlük meselelerden aşırı derecede kaygı duyarlar. Aslında yaşadıkları
olay, duydukları yoğun kaygıya neden olabilecek önemde değildir. Ancak bir
şeylerin üstesinden gelme konusunda oldukça endişelenir ve her şeyin kötü
gideceğini düşünürler.
Sağlık, aile problemleri ve finansal konular gibi alanlarla ilgili
endişelerinden bir türlü kurtulamazlar. Yaşadıkları sorunu düşündüklerinde,
böyle bir sorun için olmaması gereken bir yoğunlukta endişe duyduklarını fark
etseler bile bu olumsuz duygulanımları değişmez.
Amerikan Psikiyatri Derneği’ne göre yaygın anksiyete bozukluğu, hemen hemen
her şey hakkında aşırı ve gerçekçi olmayan endişelere kapılmak veya kötü bir
şeylerin olacağını hissetmekle karakterizedir. Bu kaygılı hisler en az 6 ay
aylık süre boyunca, günün büyük bir bölümünde yaşanır.
Yaygın Anksiyete Bozukluğunun Semptomları Nelerdir?
Yaygın anksiyete bozukluğu hem fiziksel hem de psikolojik semptomları
içerir.
Psikolojik Semptomlar:
- Kolay
sinirlenme
- Tedirgin
hissetme
- Odaklanmada
güçlük çekme
- Uykuya dalma
ve uyanmada sorun yaşama
- Huzursuzluk
Fiziksel Semptomlar:
- Baş ağrısı
- Kaslarda
gerginlik
- Yutkunmada
zorluk
- Terleme
- Mide bulantısı
- Nefessiz
hissettme
- Yüz kızarması
- Çarpıntı
Yaygın anksiyete bozukluğu, yavaş yavaş gelişir. Genellikle ergenlik veya
genç yetişkinlik dönemlerinde başlar. Semptomlar zaman zaman artış veya azalış
gösterebilir. Yaygın anksiyete bozukluğunun nedeni tam olarak bilinemese de bu
bozukluğun gelişiminde biyolojik faktörlerin, stresli yaşam olaylarının ve aile
yapısının büyük rol oynadığı düşünülmektedir.
Devamlı ve aşırı bir şekilde endişelenme durumu, yüksek düzeyde stres
yaşanmasına neden olur. Bu nedenle sosyal anksiyete bozukluğuna sahip olan
kişilerin sosyal ve mesleki işlevselliklerinde düşüş gerçekleşebilir. Yoğun
anksiyete, günlük yaşamdaki en küçük işleri bile tamamlamakta zorlanmalarına
neden olabilir.
Yaygın anksiyete bozukluğu geliştiren kişilerin dikkat-davranış
örüntülerinde değişimler gözlenebilir. Tehdit olarak algıladıkları ortamlarda
potansiyel tehdit işaretleri incelenir. Örneğin, sınav ortamında, öğretmenin
yüzünde olumsuz bir ifade fark ederek bu durumu büyük bir aksaklık olarak
algılayıp, “İşte, kesin sınav çok zor ve başarılı olamayacağım” düşüncesi
geliştirebilirler.
Yaygın Anksiyete Bozukluğu Nasıl Tedavi Edilir?
Bilişsel davranışçı terapi, yaygın anksiyete bozukluğunda oldukça aktif
olarak kullanılan bir terapi yaklaşımıdır. Kişiye endişe duyduğu olaylar
karşısında değişik düşünce, davranış ve tepki yollarını öğretir.
Yaygın anksiyete bozukluğunda, bilişsel-davranışçı yaklaşım etkindir ve
kısa sürede sonuç verebilir. Bununla birlikte, bilişsel davranışçı model
danışanlara ileride karşılaşabilecekleri anksiyete semptomları ile nasıl başa
çıkacaklarını öğretebilen psikoeğitimsel bir kaynak niteliğindedir.
Anksiyete bozukluğuna sahip olanlar için yararlı olabilecek bir diğer
yöntem ise grup terapileridir. Benzer problemleri yaşayanların bir araya gelip
paylaşımda bulundukları ve süreç içerisinde problemlerini çözme yolunda
attıkları adımları ve başarılarını aktardıkları destekleyici gruplara katılmak
işlevseldir. Bunun yanında, stress yönetimi teknikleri, meditasyon ve
gevşeme egzersizleri yaygın anksiyete bozukluğu septomlarını azaltmada
destekleyici rol oynamakta ve psikoterapi sürecine olumlu katkı sağlamaktadır.
Kaynakça
· - Plotnik, R. (2009).Psikolojiye
Giriş (T. Geniş, Çev). İstanbul: Kaknüs.
· - Savaşır, S., Soygüt, G., Kabakçı,
E. (2003). Bilişsel-Davranışçı Terapiler. Ankara: Türk Psikologlar
Derneği Yayınları
· - Robichaud, M. (2013). Cognitive
Behavior Therapy Targeting Intolerance of UncertaintyApplication to a Clinical
Case of Generalized Anxiety Disorder.
Yorumlar
Yorum Gönder