BİR REKLAM ARASI “Çocuğunuzu Reklamların Olumsuz Etkilerinden Nasıl Koruyabilirsiniz?”





Çocukların çoğu günlük yaşamda reklamlara maruz kalmaktadır. Firmalar, reklamları çocukların en sevdikleri çizgi film karakterleriyle, parlak renklerle, animasyonlarla süslemektedir. Böylelikle reklamlarda gösterilen ürünler onlar için oldukça cazip hale gelmektedir.

Yapılan araştırmalara göre, 8 yaşın altındaki çocukların çoğu, reklamların bir ürün satışı için yayınlandığını anlamamaktadır.  6 yaş ve altındaki çocuklar ise özellikle reklamda en sevdikleri karakter bir ürünü tanıtıyorsa, televizyon şovu ve reklam arasındaki farkı algılayamamaktadırlar.

Reklamların çoğunun amacı, çocuklara “bu ürüne sahip olursan mutlu olursun, çok eğlenirsin, diğer çocuklarda da bundan var” mesajını aşılamaktır. Çocuklar bu mesajı aldıklarında ise anne babalardan reklamlarda gördükleri ürünleri istemektedirler. Hatta bu ürünler okulda çocuklar arasında bir statü belirleme aracı olarak kullanılabilmektedir. Örneğin benim x marka oyuncağım var, y marka kalemim var vb. Durum böyle olunca, çocuklar ailelerinden onlara da arkadaşlarında olanı almaları konusunda ısrar etmektedirler. Bu süreçte ailelerin sağlıklı sınırlar belirlemeleri ve çocuklarına karşı tutarlı davranışlar göstermeleri oldukça önemlidir.

Çocukları reklamlardan tamamen uzaklaştırmak elbette mümkün değildir. Pek çok çocuk artık resim yapmayı, ip atlamayı, bisiklete binmeyi öğrenmeden akıllı telefon ve tablet kullanımına aşina olmaktadır. Reklamlara sadece televizyon yoluyla değil hayatlarının vazgeçilmez bir parçası olan teknolojik aletler yoluyla da çok fazla maruz kalmaktadırlar. Peki çocuklarınızı reklamların olumsuz etkilerinden korumak için ne yapabilirsiniz?

- Çocuklara “akıllı tüketici” olmayı öğretebilirsiniz. Onlarla reklamlar hakkında konuşabilirsiniz.
- Reklamların, markette olan ürünleri satmak amacıyla yapıldığını çocuklarınıza anlatabilirsiniz.
- Çocuklarınıza ürünlerin logolarını öğretebilirsiniz. Böylece reklamlarda gördükleri logoyu tanırlar ve bir çizgi film izlemediklerini algılayabilirler.
- Çocuklarınıza herkesin farklı eşyalara sahip olabileceğini ve dünyadaki tüm ürünleri almanın mantıksız olduğunu açıklayabilirsiniz.
- İnsanların sahip olduğu materyallerin değil taşıdığı değerlerin önemli olduğunu anlatabilirsiniz. Bunu yaparken somutlaştırmanız oldukça önemlidir. Dürüstlük nedir? Hangisi dürüst bir davranıştır? Hangi iyi özelliklerin var? 
- Çocuğunuza seçimler sunabilirsiniz. Ayda iki kez oyuncak alma zamanı gibi.

Çocuklar reklamlara uzun süre maruz kalmamalıdırlar. Bu da aslında uzun süre teknolojik aletlere zaman harcamamaktan geçmektedir. Ebeveynlerin teknolojik aletlerle ilgili çocuklara sağlıklı sınırlar koyması gerekmektedir. Reklam sadece “televizyon reklamı” olarak düşünülmemelidir. Tablet, akıllı telefon, bilgisayar gibi teknolojik araç gereçlerin hemen hepsinde çocukların oynadıkları oyunlar ve kullandıkları uygulamalarda çeşitli reklamlar bulunmaktadır. Bu tür internet ve oyun temelli kanallardan reklamları engellemek amacıyla mutlaka teknolojik araçların içeriğine dikkat edilmelidir. Çocukların yaşlarına uygun olmayan reklamlar onları olumsuz bir şekilde etkileyebilir. Filtresiz internet kullanıldığında, çocuklar erken yaşta bilmemeleri gereken içeriklerle karşılaşabilirler. Bunun sonucunda korkabilirler, üzülebilirler ve travmatize olabilirler. Çocukların psikolojik sağlıklarının korunması için evde muhakkak filtreli internet kullanımına ve saat sınırlamasına özen gösterilmelidir.


Sevgili ebeveynler, çocuğunuza anne-baba olarak verdiğiniz mesajlar da çok önemlidir. Çocuklar söylediklerinizden çok yaptıklarınıza dikkat ederler. Siz kendi yetişkinlik yaşamınızda reklamlardan ne kadar etkileniyorsunuz? Siz kendinizi nasıl bir tüketici olarak görüyorsunuz? Bu soruları kendi içinizde düşünmeniz size hem içsel bir farkındalık kazandıracak hem de çocuğunuza davranışsal olarak nasıl örnek olduğunuzla ilgili yanıt olacaktır. Reklamların aşıladığı hayatta sadece satın alıp tüketmenin önemli olduğu düşüncesine karşı, siz çocuklarınıza el emeğiyle bir şeyler üretmenin değerini aşılayabilirsiniz. 

Yorumlar